data publikacji: 10-01-2013 | 15:46
data ostatniej modyfikacji: 18-06-2019 | 23:52

Świadczenia rodzinne

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje: rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka, opiekunowi faktycznemu dziecka, osobie uczącej się.  

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł.

W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem
o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny
w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty
764,00 zł.

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, do ukończenia przez dziecko:

Od dnia 1 listopada 2015 roku wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli dziecko:

Do zasiłku rodzinnego, przysługują dodatki z tytułu:

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje:

Dodatek przysługuje jednorazowo, w wysokości 1 000,00 zł

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

Dodatek przysługuje w wysokości 400,00 zł miesięcznie.
Dodatek nie przysługuje osobie, o której mowa w ust. l, jeżeli:

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko:

Dodatek przysługuje również osobie uczącej się jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją.

Dodatek przysługuje w wysokości 185,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż 370,00 zł na wszystkie dzieci.

W przypadku samotnego wychowywania dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniu niepełnosprawności dodatek przysługuje w wysokości 265,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż 530,00 zł miesięcznie na wszystkie dzieci.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje matce lub ojcu lub opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka w wysokości 90,00 zł na trzecie i każde kolejne dziecko w rodzinie uprawnione do zasiłku rodzinnego. 

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także, osobie uczącej się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości:

       80,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;

     100,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego.

Dodatek wypłaca się jeden raz w roku w wysokości 100,00 zł na dziecko. Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się

Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki, od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami należy dołączyć:

- oświadczenia członków rodziny prowadzących pozarolniczą działalność  gospodarczą  (ryczałt lub karta podatkowa) o wysokości dochodów za rok poprzedzający okres zasiłkowy (na formularzu);
- oświadczenia członków rodziny o wysokości dochodów innych niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c, 30e i 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za rok poprzedzający okres zasiłkowy (na formularzu);
- zaświadczenie właściwego organu gminy, nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
- umowę dzierżawy − w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej,
- umowę o wniesieniu wkładów gruntowych − w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,
- odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść
- ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną,
- przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość
- zapłaconych alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani orzeczeniem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem do ich płacenia na rzecz osoby spoza rodziny,
- w przypadku gdy osoba uprawniona nie otrzymała alimentów albo otrzymała je w wysokości niższej od ustalonej w orzeczeniu sądu, ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem:
- zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, lub
- jeżeli dłużnik zamieszkuje za granicą – informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku  z brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą,
- dokument określający datę utraty dochodu oraz miesięczną wysokość utraconego dochodu,
- dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny oraz liczbę miesięcy, w których dochód był osiągany − w przypadku uzyskania dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,
- dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty − w przypadku uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
- orzeczenie o niepełnosprawności, w przypadku gdy w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne,
- inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1 922,00 zł.

Zapomoga przysługuje jednorazowo w wysokości 1 000,00 zł.

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 153,00 zł miesięcznie.
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie przebywającej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
1) matce albo ojcu lub
2) opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka),
3)  innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.) ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
– jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze  znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Osobie innej niż spokrewniona w pierwszym stopniu, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, pod warunkiem:

- rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

- nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

- nie ma osób, o których mowa powyżej lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 1 200,00 zł miesięcznie, a od 1 stycznia 2016 roku w wysokości 1 300,00 zł miesięcznie.
Ponadto, w przypadku, gdy w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to jest ustalane począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

Specjalny zasiłek opiekuńczy

Przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 i 1529) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:

1. nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub

2. rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej

w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764 zł miesięcznie. 

Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego wynosi 520 zł miesięcznie
Za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca sie zasiłek w wysokości 1/30 zasiłku miesięcznego za każdy dzień.

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:

Osoba sprawująca opiekę:

a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna,
c) legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

Osoba wymagająca opieki

a) została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
b) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
c) członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna;
d) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna;
e) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Do wniosku należy dołączyć:

1. Orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. Zaświadczenie placówki zapewniającej całodobową opiekę, w przypadku umieszczenia w niej dziecka, o liczbie dni w tygodniu, w których korzysta w niej z całodobowej opieki, albo oświadczenie o niekorzystaniu przez więcej niż 5 dni w tygodniu z całodobowej opieki nad dzieckiem umieszczonym w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym;

3. Dokumenty wymagane do ustalenia dochodu (oddzielnie każdego z członków rodziny):
   - oświadczenia członków rodziny prowadzących pozarolniczą działalność  gospodarczą  (ryczałt lub karta podatkowa) o wysokości dochodów za rok poprzedzający okres zasiłkowy (na formularzu);
   - oświadczenia członków rodziny o wysokości dochodów innych niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c, 30e i 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za rok poprzedzający okres zasiłkowy (na formularzu);
   - zaświadczenie właściwego organu gminy, nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
   - umowę dzierżawy − w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej,
   - umowę o wniesieniu wkładów gruntowych − w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,
   - odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść
   - ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną,
   - przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość
   - zapłaconych alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani orzeczeniem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem do ich płacenia na rzecz osoby spoza rodziny,
   - w przypadku gdy osoba uprawniona nie otrzymała alimentów albo otrzymała je w wysokości niższej od ustalonej w orzeczeniu sądu, ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem:
   - zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, lub
   - jeżeli dłużnik zamieszkuje za granicą – informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku  z brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą,
   - dokument określający datę utraty dochodu oraz miesięczną wysokość utraconego dochodu,
   - dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny oraz liczbę miesięcy, w których dochód był osiągany − w przypadku uzyskania dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,
   - dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty − w przypadku uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
   - inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego.

4. Inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Świadczenie rodzicielskie

Świadczenie będzie przysługiwało osobom, którym urodziło się dziecko, a które nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego.

Uprawnionymi do tego świadczenia będą:

Ojciec dziecka będzie mógł się ubiegać o świadczenie rodzicielskie tylko w przypadku:

ŚWIADCZENIE RODZICIELSKIE będzie przysługiwało w wysokości 1 000 zł miesięcznie. Przysługiwać będzie tylko jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę urodzonych/wychowywanych dzieci. Świadczenie rodzicielskie nie jest uzależnione od dochodu.

Świadczenie rodzicielskie jako świadczenie okresowe będzie przysługiwał przez okres:

Analogicznie w przypadku przysposobienia lub objęcia opieką dziecka/dzieci.

Świadczenie to będą mogli otrzymywać także rodzice dzieci urodzonych przed 1 stycznia 2016 roku, którzy nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego – w takim przypadku, świadczenie rodzicielskie będzie im przysługiwało przez okres od 1 stycznia 2016 roku do dnia upływu 52 tygodni od dnia porodu lub przysposobienia, bądź objęcia dziecka opieką (odpowiednio dłużej w przypadku wieloraczków lub przysposobienia, bądź też objęcia opieką więcej niż jednego dziecka).

Warunkiem uzyskania prawa do świadczenia rodzicielskiego będzie złożenie wniosku o przyznanie tego świadczenia, a ponadto załączenie :

Prawo do świadczenia rodzicielskiego w przypadku dzieci urodzonych od 1 stycznia 2016 roku ustalane będzie od miesiąca urodzenia, przysposobienia lub przyjęcia dziecka pod opiekę, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia urodzenia, przysposobienia lub przyjęcia dziecka pod opiekę.

W przypadku złożenia wniosku w terminie późniejszym niż 3 miesiące od daty urodzenia, przysposobienia lub objęcia dziecka opieką, jednak nie później niż w okresie przysługiwania świadczenia rodzicielskiego, prawo to ustalane będzie począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Prawo do świadczenia rodzicielskiego w przypadku dzieci urodzonych przed 1 stycznia 2016 roku ustalone będzie od dnia 1 stycznia 2016 roku pod warunkiem złożenia wniosku o jego ustalenie w terminie 3 miesięcy od dnia wejście w życie ustawy, tj. od dnia 1 stycznia 2016 r.  W przypadku złożenia wniosku po tym terminie, nie później niż w okresach przysługiwania świadczenia rodzicielskiego, prawo do niniejszego świadczenia ustalone będzie począwszy od miesiąc, w którym wpłynął wniosek.

PODSTAWA PRAWNA:

- ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz.1217);

„ZŁOTÓWKA ZA ZŁOTÓWKĘ”

Od 1 stycznia 2016 roku wchodzi w życie ustawa z dnia 15 maja 2015 roku
o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych ( Dz. U. z 2015 roku poz. 995).

Zgodnie z tą ustawą w przypadku, gdy łączny dochód rodziny przekracza kwotę kryterium uprawniającego do zasiłku rodzinnego pomnożoną przez liczbę członków tej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, wówczas zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą przekroczony został dochód rodziny. W przypadku, gdy wysokość zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługująca danej rodzinie jest niższa niż 20,00 zł, świadczenia te nie przysługują.